Objective: We aimed to explore the predictive value of clinical features and self-concept on methylphenidate (MPH) response in children with attention deficit/hyperactivity disorder (ADHD).

Methods: The study had a naturalistic design where the results were analyzed retrospectively. ADHD and comorbidity were diagnosed by Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School-Age Children Present Lifetime Version (K-SADS-PL). At the baseline assessment, parents completed Turgay DSM-IV Disruptive Disorders Rating Scale (T-DSM-IV-S) and Child Behavior Check List (CBCL); teachers were given T-DSM-IV-S, CBCL. The children completed Piers-Harris Children’s Self-Concept Scale (PHSCS), Children’s Depression Inventory (CDI), and Screen for Child Anxiety Related Emotional Disorders (SCARED). Following 4-8 weeks of MPH treatment, the parents completed T-DSM-IV-S and the clinician completed Clinical Global Impression-Improvement scale (CGI-I). This study included 54 children (18 girls, 36 boys; mean age 9.32±0.21 years old). The sample was divided in “good responders” (GR) and “poor responders” (PR) regarding the response criteria defined by authors.

Results: The PR group had significantly higher rates of anxiety disorders, higher internalizing scores and lower PHSCS scores compared to GR. Comorbid anxiety disorders, elimination disorders and negative self-concept were found to predict poor MPH response by multiple regression analysis.

Conclusions: The results point to the need for additional interventions in the presence of comorbid anxiety, incontinence or poor self-concept in children with ADHD.

Amaç: Bu çalışmada dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda (DEHB) klinik özelliklerin ve öz-kavramının metilfenidat (MTF) yanıtı üzerine etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır.

Yöntem: Çalışma naturalistik desende yapılmış olup sonuçlar geriye dönük olarak değerlendirilmiştir. DEHB ve komorbid bozuklukların tanısı Okul Çağı Çocukları İçin Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi Şimdi ve Yaşam Boyu Şekli-Türkçe Uyarlaması (ÇGDBŞÖ-ŞY) ile konulmuştur. İlk görüşmede ebeveynlere Turgay DSM-IV’e dayalı Yıkıcı Davranış Bozukluklarını Tarama ve Değerlendirme Ölçeği (T-DSM-IV-YDDÖ) ve Çocuk ve Gençler için Davranış Değerlendirme Ölçeği (ÇDDÖ) uygulanmıştır. Öğretmenler T-DSM-IV-YDDÖ ve ÇDDÖ’ni doldurmuşlardır. Çocuklar ise Piers-Harris’in Çocuklarda Öz-kavramı Ölçeği (PHÇÖÖ), Çocuklarda Depresyon Ölçeği (ÇDÖ) ve Çocuklarda Anksiyete Tarama Ölçeği (ÇATÖ) ile değerlendirilmişlerdir. MTF tedavisini takiben ebeveynlere tekrar T-DSM-IV-YDDÖ uygulanmıştır. DEHB belirtilerindeki düzelme klinisyen tarafından Klinik Global İzlenim-İyileşme ölçeği ile değerlendirilmiştir. Çalışmaya toplam 54 çocuk (18 kız, 36 erkek; yaş ortalaması 9.32±0.21 yıl) dahil edilmiştir. Örneklem yazarlar tarafından belirlenen kriterlere göre “iyi yanıt verenler” (İY) ve “yetersiz yanıt verenler” (YY) olarak iki gruba bölünerek karşılaştırılmıştır.

Bulgular: YY grubunda İY grubuna göre anksiyete bozuklukları sıklığı ve ortalama içevurum skorları anlamlı olarak daha yüksek, öz-kavramı skoru ise anlamlı olarak daha düşük bulunmuştur. Çoklu regresyon analizinde eşlik eden anksiyete bozukluğu, eşlik eden dışa atım bozukluğu varlığı ve olumsuz öz-kavramı düşük MTF yanıtının öngörücüleri olarak bulunmuştur.

Sonuç: Bu çalışmanın sonuçları DEHB’ye eşlik eden anksiyete bozukluğu, inkontinans veya olumsuz öz-kavramı varlığında MTF tedavisine ek tedavi seçeneklerine ihtiyaç olduğunu göstermektedir.