Objective: Cognitive vulnerability factors are central in the etiology of obsessive-compulsive disorder. Nosological classifications among symptom clusters have been developed to enable the understanding of possible mechanisms underlying obsessive compulsive symptoms. Previous researchers have emphasized that perfectionist attitudes and thought action-fusion link to increase in obsessive compulsive symptom severity in clinical and nonclinical samples. However, multi-dimensional relations between obsessive compulsive symptoms and vulnerability factors such as interpersonal schemas have received little attention. This study examined connections between cognitive vulnerability factors and obsessive-compulsive symptoms.

Method: The data collected from 263 university students. Associations between variables were analyzed by using structural equation modeling.

Results: The results of the study indicated that dysfunctional interpersonal schemas were the most hazardous factors that predict perfectionist attitudes, thought action-fusion, and symptom severity in obsessive compulsive disorder. Washing and precision were the final manifestation symptoms mediated by checking. Maladaptive interpersonal schemas, perfectionist attitudes, and thought action-fusion were all vulnerability agents in the development of obsessive compulsive symptoms. Checking played a prominent role in exacerbation of obsessive –compulsive symptoms.

Conclusion: Onset and maintenance of obsessive-compulsive disorder is a multidimensional process. Negativistic interpersonal beliefs seem to be an important risk factor. Findings are discussed in the light of current theoretical considerations.

Amaç: Bilişsel yatkınlık faktörlerinin obsesif-kompulsif bozukluğun etiyolojisinde önemli rol oynadığı düşünülmektedir. Obsesif-kompulsif belirtilerin ortaya çıkışında rol oynayan olası mekanizmaları daha iyi açıklayabilmek için, çeşitli belirtilere ilişkin nozolojik sınıflamalar yapılmaya çalışılmaktadır. Daha önceki dönemlerde yapılmış çalışmalar, mükemmeliyetçi tutumların ve düşünce-eylem kaynaşmasının klinik olan ve olmayan örneklemde, obsesif-kompulsif belirtilerle ilişkilerini ortaya koymuştur. Buna karşın, kişilerarası şemalar gibi, yatkınlık oluşturabilecek etkenler ve obsesif-kompulsif belirtiler arasındaki çok boyutlu ilişkilerin yeterince ele alınmadığı görülmektedir. Bu çalışmada, bilişsel yatkınlık oluşturan faktörler ve obsesif-kompulsif belirtiler arasındaki ilişkiler incelenmektedir.

Yöntem: Bu çalışmaya 263 üniversite öğrencisi katılmıştır. Elde edilen veriler yapısal eşitlik modellemesiyle analiz edilmiştir.

Bulgular: Bu çalışmanın sonuçları, işlevsel olmayan kişilerarası şemaların obsesif-kompulsif bozuklukta, mükemmeliyetçi tutumlar, düşünce eylem kaynaşması ve semptom şiddetini yordayıcı en önemli risk faktörü olduğunu göstermektedir. Obsesif temizlik ve kesinlik arayışı belirtilerindeki artış, kontrol etme belirtilerindeki artışa bağlıdır. Kişilerarası sınırlılık şemaları, mükemmeliyetçi tutumlar ve düşünce-eylem kaynaşması obsesif-kompulsif belirtilerin ortaya çıkmasında yatkınlık oluşturan faktörlerdir. Obsesif-kompusif belirti kategorileri içinde kontrol etme, belirti şiddetindeki artış içinde önemli bir yere sahiptir.

Sonuç: Obsesif-kompulsif belirtilerin ortaya çıkması ve sürmesi, çok boyutlu bir süreçtir. Olumsuz kişilerarası inanışlar önemli bir risk faktörü gibi görünmektedir. Bulgular konuya ilişkin teorik tartışmalar ışığında ele alınmıştır.